Blog

Długo zastanawiałam się jaki temat byłby najbardziej interesujący dla właścicieli naszych pacjentów. Analizując jakie rasy najczęściej odwiedzają naszą przychodnie, postanowiłam opowiedzieć Państwu o problemach psów ras brachycefalicznych (krótkoczaszkowych). To właśnie buldożki francuskie, mopsiki, buldogi angielskie, shih tzu i cavalier king charles spaniele najczęściej mamy okazje przyjmować w gabinetach.

Na początku chciałabym uświadomić Państwu, dlaczego właśnie Ci pacjenci tak często do nas trafiają.
Są to zwierzęta, które mają:

• Zbyt dużą szparę powiekową – macroblepharon,
• Stosunkowo płytki oczodół,
• Niedomykanie się powiek – co przyczynia się do częstego występowania dwóch jednostek chorobowych tj. owrzodzenia rogówki , a także problem z prawidłowym rozprowadzaniem filmu łzowego,
• Zaburzenia filmu łzowego – zarówno ilościowe jak i jakościowe (ale o tym później),
• Nieprawidłowości rzęs – trichiasis, rzęsy ektopowe, distichiasis (dwurzędność rzęs),
• Nieprawidłowości powiek – entropium kąta przyśrodkowego,
• Barwnikowe zapalenie rogówki,
• Urazy rogówki i gałki ocznej, spowodowane zmniejszonym czuciem rogówkowym,
• Są predysponowanie do wypadnięcia gruczołu III powieki

Gałka oczna psów ras brachycefalicznych (krótkoczaszkowych) jest bardzo płytko osadzona , co wpływa na położenie oka względem powiek. Powoduje to, że duży obszar twardówki jest wyeksponowany. Budowa ta, predysponuje do niedomykania się szpary powiekowej (lagophthalmos).

Niedomykanie się szpary powiekowej przyczynia się do występowania kolejnych jednostek chorobowych gałki ocznej:

1. Uszkodzenie rogówki – popularnie nazywane wrzodem rogówki.Psy ras brachycefalicznych mają tzw. zmniejszone czucie rogówkowe, które w połączeniu z niedomykającą się powieką powoduje, że u tych ras dużo częściej dochodzi do uszkodzenia rogówki. Musimy pamiętać o tym, że każda keratopatia, przebiegająca z utratą nabłonka jest bardzo bolesna. Paradoksalnie, im płytsze uszkodzenie, tym bardziej bolesne. Najczęstszym objawem takiego stanu jest mrużenie oka z jednoczesnym łzawieniem. Bardzo często łzawienie jest objawem bólu. Bardzo prostym badaniem, które ukazuje nam uszkodzenie rogówki jest test fluoresceinowy, ponieważ barwnik ten ma powinowactwo do wszystkich hydrofilnych ( wodolubnych )tkanek. Nabłonek rogówki jest hydrofobowy (odpycha cząsteczki wody), natomiast pod nim znajduje się zrąb, który jest hydrofilny i na nim osadza się fluoresceina.
2. Zaburzenia filmu łzowego – które mogą dotyczyć nieprawidłowości ilościowych. Do badania ilości łez służy nam test łzowy Schirmera (STT). Zbyt mała ilość produkowanych łez lub zbyt szybkie parowanie łez z powierzchni oka może doprowadzić do suchego zapalenia rogówki i spojówki KCS. Nieprawidłowości mogą dotyczyć również składu filmu łzowego. Wykorzystuje się do tego test przerwania filmu łzowego (TFBUT). Mówi nam on o stabilności filmu łzowego i o ilości mucyny.
3. Niedomykanie powiek prowadzi również do nieprawidłowego rozprowadzania filmu łzowego po całej gałce ocznej.

Jaki z tego wniosek ?

Bardzo ważne jest, by oczka naszego przyjaciela były prawidłowo nawilżane od najmłodszych lat.

Kolejnym problemem, z którym muszą się zmierzyć okuliści, są nieprawidłowości ze strony powiek i rzęs.
Rasy brachycefaliczne są predysponowane do tych schorzeń. Prawidłowo umiejscowione rzęsy wyrastają z brzegu powiekowego. Każde nieprawidłowo rosnące rzęsy bez względu czy mówimy o distichiasis ( dwurzędowość rzęs ), rzęsach ektopowych, czy nieprawidłowo ułożonych rzęsach ( trichiasis) powodują drażnienie rogówki, które powoduje przewlekły ból. Objawia się to łzawieniem i skurczem powiek oraz przekrwieniem spojówek. Przy długotrwałym drażnieniu, dochodzi do owrzodzeń rogówki. Również nieprawidłowe ułożenie powiek może powodować drażnienie rogówki przez włosy, dlatego też lekarz weterynarii w trakcie badania klinicznego ocenia brzeg powiekowy. W przypadku entropium ( wwinięcia )przyśrodkowych kącików oczu, problem jest dwojaki. Po pierwsze rzęsy, które wyrastają prawidłowo z brzegu powiekowego w wyniku wwinięcia powieki zaczynają rysować rogówkę. Po drugie zawinięta powieka zasłania nam punkty łzowe, którymi odprowadzane są łzy. Skutkuje to gorszym odprowadzaniem filmu łzowego, pojawieniem się zacieków. Wszystkie nieprawidłowości, ze strony rzęs czy powiek, powinny być skorygowane chirurgicznie.

Chciałabym Państwu powiedzieć również kilka słów na temat III powieki. Jest to ruchoma struktura gruczołowa, której głównym zadaniem jest ochrona rogówki, rozprowadzanie filmu łzowego, a gruczoł III powieki wytwarza jedną z frakcji filmu łzowego. Dlatego tak ważnym jest, żeby nie usuwać trzeciej powieki lub jej gruczołu. Jedynym wskazaniem jest potwierdzony nowotwór złośliwy.
Usunięcie trzeciej powieki lub jej gruczołu, może prowadzić do przewlekłych zapaleń spojówek, zmniejszonego wydzielania łez, czy też utrudnionego rozprowadzania filmu łzowego i w konsekwencji wysychania rogówki. Buldogi, zarówno francuskie jak i angielskie, są szczególnie predysponowane do wypadnięcia gruczołu III powieki. Dobra wiadomość jest taka, że można chirurgicznie przywrócić jego anatomiczne położenie.

Mam nadzieję, że nie zniechęciłam Państwa do psów ras krótkoczaszkowych, ponieważ mimo wszystko zwierzęta te są przeurocze. Chciałabym jednak, żeby każda osoba której marzy się buldożek francuski czy mopsik miała świadomość z jakimi problemami może się spotkać. Jest to bardzo ważne, ponieważ świadomy właściciel będzie często kontrolował i dbał o pielęgnacje oczu sam. Natomiast w razie wątpliwości zawsze może zapytać o radę lekarza weterynarii.